2020 yılı, şüphesiz tüm dünyada büyük değişimlerin yaşandığı bir yıldı. Pandeminin etkileriyle hem bireysel hem de kurumsal alana pek çok taş yerinden oynadı. İş dünyası, bu yeni değişim ve zorlukları anlamlandırmaya çalışırken ortaya çıkan kavramlardan biri de BANİ oldu.
Bu yazımızda, BANİ kavramına daha yakından odaklanarak değişimin dilini çözümlemeyi ve işletmelerin bu zorlu süreçlere nasıl adapte olabileceklerini incelemeyi amaçlıyoruz. Ayrıca, BANİ dünyasında liderlik nasıl olmalı, hangi liderlik becerileri önemli, hangi liderlik tarzları başarılı sorularına da cevap arayacağız.
BANİ Nedir?
BANİ, 2020’de Jamais Cascio tarafından kaos ile yüzleşmeyi anlamlandırmak üzere önerilen bir kavramdır. VUCA kavramının yerini alır.
BANİ dünyası, kurumların felaketler karşısında kırılgan olduğunu; iş hayatında artarak yaşanan belirsizliklerin endişe yarattığını; olayların bağımsız ve orantısız bir şekilde ilerlediğini ve küçük bir kararın yıkıcı sonuçları olabildiği gibi büyük bir çabanın, büyük sonuçlar getirmeyebileceğini; ve bilgi yoğunluğunun anlam güçlüğüne neden olduğunu vurgular.
BANİ kavramının bileşenleri şöyle açıklanabilir:
Brittle (Kırılgan)
Anxious (Kaygılı)
Non-linear (Doğrusal Olmayan)
Incomprehensible (Anlaşılamaz kelimelerinin baş harflerinden oluşur.
Şimdi bu bileşenleri biraz daha detaylı inceleyelim:
Brittle (Kırılgan)
İş dünyasındaki yapıların ani ve şiddetli değişikliklere karşı direncini ve kırılganlığını ifade eder. Bir ihracatı yüksek olan bir işletme ani kur değişimlerine karşı kırılgandır. Kırılganlık bireysel anlamda da kullanılan bir kavramdır. Kişilerin değişimlere karşı direncini anlatır.
Anxious (Kaygılı)
İnsanların ve işletmelerin gelecekteki belirsizlikler karşısında duyduğu endişeyi ifade eder. Bir şirketin kendi sektöründeki yeni teknolojik gelişmenin yaratacağı tehdit karşısındaki kaygıdır. Yine kişilerin de belirsizlikler karşısında artarak devam eden kaygılarını anlatır.
Non-linear (Doğrusal Olmayan)
Olaylar arasındaki ilişkilerin beklenmedik ve düz çizgilerle olmayan bir şekilde gelişebileceğini ifade eder. Sebep- sonuç yok olduğu bir etkinin tahmin edilemeyen sonuçları doğurduğu içinde yaşadığımız dönemi anlatır. Kelebek etkisiyle de açıklayabiliriz.
Incomprehensible (Anlaşılamaz)
Bilgi eksikliği veya karmaşıklık nedeniyle ortaya çıkan anlam güçlüğünü ifade eder. Bir şirketin küçük zannettiğimiz bir tweet karşısında zor anlar yaşaması, ya da bir dünya liderinin yaptığı çok büyük çıkışın etkilerinin minimal düzeyde kaldığı durumları hep yaşıyoruz..
Bani Dünyasında Nasıl Başarılı Olunur?
BANİ dünyasının yarattığı zorluklara karşı bir çözüm modeli olarak RAAT kavramı önerilmiştir.
Resilience (Dayanıklılık)
Attention (Dikkat)
Adaptation (Uyum)
Transparency (Şeffaflık)
BANİ’nin getirdiği zorluklara karşı bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, dayanıklılık, odaklanma, adaptasyon ve şeffaflık üzerine odaklanarak işletmelerin değişen koşullara hızlı bir şekilde uyum sağlamasını ve başarılı olmasını amaçlar. İşletmelerin daha dayanıklı olmaları, endişe duygularını yönetmeleri ve inovasyona odaklanmaları gerekliliği ön plandadır.
RAAT kavramının bileşenleri şöyle açıklanabilir:
Resilience (Dayanıklılık)
Zorluklarla başa çıkma ve direnç gösterme yeteneğini ifade eder. Örneğin bir şirket, ekonomik bir durgunluk döneminde dayanıklılık göstermek için gelir kaynaklarını çeşitlendirecek yeni stratejiler geliştirebilir.
Attention (Dikkat)
Önemli bilgilere odaklanma ve çevresel değişikliklere duyarlılık gösterme yeteneğini ifade eder. Bir şirket, müşteri ihtiyaçlarını, rakip hareketlerini, piyasa trendlerini ve teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek fırsatları ve tehditleri önceden fark edebilir.
Adaptation (Uyum)
Değişen koşullara hızlı ve etkili bir şekilde uyum sağlama yeteneğini ifade eder. Bir şirketin, yeni bir ürün, hizmet veya süreç geliştirerek ya da iş modelini değiştirerek yeni şartlara hızla uyum sağlaması buna örnek olabilir.
Transparency (Şeffaflık)
Açıklık ve şeffaflık prensiplerine dayalı olarak iç ve dış paydaşlarla iletişimde netlik sağlama yeteneğini ifade eder. Bir şirket, vizyonunu, misyonunu, değerlerini, hedeflerini, performansını, risklerini ve sorumluluklarını tüm paydaşlarıyla açıkça paylaşarak güven ve itibar kazanabilir.
Sonuç olarak, BANİ, günümüz iş dünyasının gerçeklerini tanımlamak için kullanılan bir yeni bir kavramdır. BANİ dünyasında başarılı olmak için hem işletmeler hem de insanlar kırılganlığı kabul etmesi, kaygıları anlaması, doğrusal olmayan ve anlaşılamaz olaylarla başa çıkabilmelidir. Dayanıklılık, dikkat, uyum ve şeffaflık yeteneklerinin geliştirilmesi, bu alanlara odaklanılması ve yeni stratejiler geliştirilmesi hiç olmadığı kadar önemlidir.
Bu uyum sağlama çabaları işletmelerin değişime hızlı ve etkili bir şekilde adapte olmalarını, rekabet avantajı sağlamalarını ve sürdürülebilir bir başarı elde etmelerini sağlayacaktır.